همه ما زیره سبز را به دو شکل میشناسیم و از آن استفاده میکنیم.
- زیره پودر شده
- دانه های خشک زیره
زیره سبز یک ادویه محبوب و اصلی در غذاهای آسیایی، هندی، مکزیکی و آفریقایی است، علاوه بر غذا شما این ادویه جادویی را میتوانید در نانهای زیرهای یا همراه با ماست میل کنید.
طعم زیره سبز: این نوع زیره طعم تند (ملایم) و خاکی مانندی دارد.
زیره سبز مزایای بیشمار برای سلامتی شما دارد، برای مثال زیره مشکلات مربوط به هضم و کم خونی را کاهش میدهد.
زیره چیست؟
زیره دانهای معطر از گیاهی برگ دار است، این گیاه با نام علمی Cuminum cyminum شناخته میشود که از آن زیره سبز به دست میآید و گیاهی دیگر با نام علمی Carum carvi که زیره سیاه از این گیاه گرفته میشود و هر دو گیاه از خانواده Apiaceae است.
دانه های زیره از میوه های این گیاه هستند، هر دانه زیره طولی در حدود 3 میلیمتر دارد و آن در آشپزی هندی، آسیایی، آمریکایی و آفریقایی مورد استفاده قرار میگیرند.
زیره سیاه به صورت خودرو در استان کرمان رشد میکند و دلیل آن هم، آب و هوا و بافت خاکی این استان است.
نکته: ممکن است شما هم اصطلاح زیره به کرمان بردن را شنیده باشید، زیره سیاه به صورت خودرو در استان کرمان رشد میکند و دلیل آن هم، آب و هوا و بافت خاکی این استان است.
به غیر از دانه های زیره و زیره آسیاب شده، اسانس زیره هم وجود دارد که ما در فروشگاه رضوی از آن برای تهیه کلوچه سنتی استفاده میکنیم.
هر دو دانه و اسانس زیره حاوی مواد مغذی هستند که میتوانند به سلامت شما کمک کنند.
ارزش غذایی دانه های زیره
دانههای زیره منبع خوبی از آهن، منیزیم، کلسیم، منگنز و فسفر است.
ویتامین های موجود در زیره شامل ویتامین A ، C، E، K و B6 میباشد، علاوه بر این گفته شده قند، چربی اشباع، کلسترول بسیار کمی دارد.
فواید دانههای زیره سبز برای سلامتی
زیره سرشار از آنتی اکسیدان است
زیره سبز حاوی ترکیبات گیاهی بی شماری است مانند: آلکالوئیدها، فلاونوئیدها، فنولها و… که مزایای زیادی برای سلامت شما دارد.
آنتی اکسیدانها موجود در زیره سبز با کاهش آسیب های ناشی از رادیکال های آزاد به بدن کمک میکنند.
زیره به هضم غذا کمک میکند
زیره سبز برای تسکین مشکلات گوارشی مفید است و همچنین یک داروی باد زا میباشد.
زیره سبز حاوی مقدار زیادی منیزیم و سدیم است که عمل هضم را بهبود می بخشد شما میتوانید با استفاده از دمنوش زیره سبز معده درد را تسکین دهید.
فنولهای موجود در زیره، غدد ترشح کننده اسیدها و صفرا را که در هضم کامل غذا نقش حیاتی دارند، احیا میکنند.
فواید زیره برای بهبود علائم سندرم روده تحریک پذیر
دانه و عصاره زیره سبز ممکن است در بهبود علائم سندرم روده تحریک پذیر (IBS) موثر است.
در مقاله مجله بیماری های گوارشی در سال 2013 و همچنین مقاله محققان دانشگاه علوم پزشکی تهران از اثر عصاره زیره در درمان اختلالات گوارشی مانند نفخ و سایر علائم سندرم روده تحریک پذیر گفته شده است.
خواص زیره سبز در طب سنتی
در طب سنتی از زیره به عنوان یک عامل ضد اسهال قوی استفاده میشود.
نکته: طبع زیره گرم است.
زیره سبز از نظر آهن غنی میباشد
زیره منبع خوبی از آهن است، آهن بر روی افزایش سطح هموگلوبین، بهبود جریان خون و همچنین بر روی چرخه قاعدگی تاثیر میگذارد.
بر اساس مقاله تحقیقی سال 2017 که در مجله Pharmacognosy Journal منتشر شده است، زیره سبز حاوی 66 میلی گرم آهن در هر 100 گرم میباشد، که تقریباً 5 برابر نیاز روزانه یک انسان بالغ به آهن است.
زیره باید به رژیم غذایی روزانه، افرادی که مبتلا به کم خونی هستند اضافه شود.
همچنین در اوایل این رژیم غذایی زیره به تسکین علائم کم خونی مانند خستگی ، اضطراب و اختلال شناختی کمک میکند.
زیره برای جلوگیری از بیماری های قلبی
مطالعهای در سال 2011 نشان میدهد،که مصرف زیره سبز علاوه بر آهن، ویتامین C و ویتامین A بدن را تامین میکند.
ویتامین C یکی از قوی ترین آنتی اکسیدان ها است که عملکرد و فعالیت گلبول های سفید خون را بهتر میکند. همچنین با خنثی سازی رادیکال های آزاد منجر به جلوگیری از بیماری های قلبی و عروقی میشود.
زیره سبز اختلالات تنفسی را برطرف میکند
زیره به عنوان یک خلط آور عمل میکند، به این معنی که بلغم و مخاط جمع شده در مجاری تنفسی را نرم کرده و از طریق عطسه یا سرفه آنها را خارج میکند.
با از بین رفتن خلط و بلغم تا میتواند، مجاری تنفسی را پاک و سالم کرد.
فواید زیره در مراقبت از سلامت پوست
زیره سبز به دلیل خاصیت ضد عفونی کننده و ضد قارچی از پوست شما در برابر عفونت های قارچی و میکروبی محافظت میکند.
همچنین از علائم پیری زودرس مانند چین و چروک، لکهها و افتادگی پوست جلوگیری میکند.
این خاصیت زیره سبز به دلیل وجود ویتامین E میباشد که برای پیشگیری از افتادگی و خشکی پوست موثر بوده است و به عنوان یک آنتی اکسیدان عمل کرده، با رادیکال های آزاد مبارزه میکند.
نکته: شما میتوانید از زیره به صورت موضعی برای درمان خارش پوست نیز استفاده کنید.
زیره خطر ابتلا به دیابت را کاهش میدهد
زیره سبز حاوی فلاونوئیدها و سایر مواد مغذی ضروری برای بدن میباشد، که نتایج امیدوار کنندهای در مدیریت و کاهش خطر ابتلا به دیابت دارد.
همانطور که در قسمت بالایی مقاله سلامت فروشگاه رضوی خواندید، قند زیره سبز صفر است و در یک قاشق از آن فقط 3 گرم کربوهیدرات وجود دارد.
مطالعهای که در سال 2015 در مجله randomized controlled منتشر شد، در این مطالعه به گروهی از زنان که دارای اضافه وزن با علائم اولیه دیابت بودند، زیره دادند و به گروهی دیگر دارونما، زیره در مقایسه با دارونما علائم قابل توجهی از بهبود دیابت را در گروه اول نشان داد.
مصرف زیره همچنین در دراز مدت اثرات مثبتی بر روی دیابت میگذارد، زیرا فیبر گیاهی موجود در آن به رفع کلسترول و کاهش وزن کمک میکند. و باعث پایین آمدن قند خون به طور طبیعی میشود.
هنگامی که سطح قند خون در بدن برای مدت طولانی بالا میماند، گلیکاسیون به طور خودکار در جریان خون تولید میشود.
بر اساس مطالعه ای که در سال 2014 در مجله کره ای فیزیولوژی و فارماکولوژی منتشر شد، گلیکاسیون میتواند به اعصاب، کلیه ها، چشم ها و عروق خونی آسیب برساند.
در این مطالعه مشخص شد که، زیره دارای اجزایی است که به کاهش گلیکاسیون کمک میکند.
بنابراین، گنجاندن دانه زیره یا اسانس آن (به عنوان کلوچه سنتی) در رژیم غذایی شما میتواند در تنظیم سطح قند خون مفید باشد.
زیره باعث کاهش وزن و کاهش چربی میشود
زیره سبز برای افرادی که سعی دارند لاغر شوند مفید است.
یک مطالعه روی 88 فرد دارای اضافه وزن نشان داد که خوردن ماست حاوی زیره (3 گرم زیره در هر وعده) در مقایسه با ماست بدون زیره باعث کاهش وزن میشود (منبع).
مطالعهای دیگر روی افرادی که در حال رژیم بودند صورت گرفت و نتایج از این قرار بود که :” افرادی که در رژیم غذایی خود از زیره استفاده میکردند آن هم روزانه (75 میلی گرم زیره)، وزن آنها 1.4 کیلوگرم بیشتر از بقیه افراد کاهش پیدا کرد”.
آیا باید از زیره استفاده کنید؟
ممکن برای شما هم سوال باشد، که چه مقدار زیره در روز مصرف کنیم؟
شما میتوانید با استفاده از مقادیر کم از زیره به عنوان چاشنی یا درون خوراکی (کلوچه سنتی، شکرپنیر و..) از مزایای آن بهرهمند شوید.
مزایای بالقوه زیره برای سلامتی
بهبود کلسترول خون
کنترل قند خون
تأمین آهن
کاهش وزن
آیا زیره باعث آلرژی میشود؟
در مطالعات متعدد زیره (حدود 1 قاشق چایخوری) مورد آزمایش قرار گرفته است، اما هیچ گونه گزارشی از داشتن آلرژی نسبت به زیره از افراد دریافت نشد.
با این حال، واکنشهای آلرژیک بسیار نادری در بعضی از افراد وجود دارد.
پس جدا از مصرف بیش از حد زیره در یک وعده خودداری کنید، اگر به ادویه خاصی آلرژی دارید حتما به پزشک خود اطلاع دهید.
ارزش غذایی زیره
اطلاعات زیر از منبع مورد اعتماد (پایگاه داده FoodData وزارت کشاورزی ایالات متحده) است.
یک قاشق چایخوری زیره حاوی:
کالری | 7.88 گرم |
چربی | 0.47 گرم |
پروتئین | 0.37 گرم |
کربوهیدرات | 0.93 گرم |
کلسیم | 19.6 میلی گرم |
منیزیم | 7.69 میلی گرم |
آهن | 1.39 میلی گرم |
است، زیره سبز همچنین حاوی آنتی اکسیدان نیز میباشد.
حرف پایانی
در مقاله سلامت فروشگاه سنتی رضوی ثانی ما خواص زیره سبز و ارزش غذایی آن را بررسی کردیم. این ادویه محبوب باعث جلوگیری از بیماریهای قلبی، مشکلات تنفسی و….. میشود.
زیره دانهای ضد نفخ و بسیار خوش بو میباشد و در آشپزخانههای تمامی ایرانیها وجود دارد. زیره در دو نوع زیره سبز و زیره سیاه (زیره ایرانی) وجود دارد.
گیاه زیره شباهت زیادی به بوته هویج دارد و منبع اصلی زیره در کشورمان ایران، کرمان است. که از آن به عنوان مرغوب ترین نمونه زیره موجود در ایران یاد میشود.